हेटौंडा–अन्य प्रदेशजस्तै रोग बागमती प्रदेशमा पनि देखिएको छ । प्रदेश सरकारले गत आर्थिक वर्षको अन्तिम समयमा बजेट खर्च बढाएको हो । गत आर्थिक वर्षको ११ महिनासम्म ४६.०५ मात्र प्रतिशत् बजेट खर्च भएकोमा असार एक महिनामा प्रदेशको बजेट खर्च बढेर ७० प्रतिशत पुगेको हो ।
प्रदेशको बजेट खर्च पहिलो चौमासिकमा ८.११ प्रतिशत् भएको थियो । प्रदेश सरकारले पहिलो चौमासिकमा विकासको कामको सुरुवात नगर्ने, दोस्रो चौमासिकमा न्यून गर्ने र तेस्रो चौमासिक सुरु भएपछि खर्च गर्ने प्रवृत्तिले असारे विकास हुँदै आएको छ ।
बागमती प्रदेश सरकारले गत वर्षका लागि ल्याएको कुल बजेट ५१ अर्ब ४३ करोडको ७० प्रतिशत् बजेट खर्च भएको हो । प्रदेश सरकारको गत वर्ष चालु खर्च ६६ प्रतिशत्, पुँजीगत खर्च ७३ प्रतिशत् र वित्तीय प्रगति ७० प्रतिशत् भएको प्रदेश लेखा नियन्त्रक कार्यालय हेटौंडा प्रमुख हरिप्रसाद उपाध्यायले बताए ।
बागमती प्रदेशका मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयले गत वर्षको ११ महिनामा १७.९५ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको थियो । मन्त्रालयले ११ महिनामा गरेको खर्च र असार एक महिनामा मात्र गरेको खर्च उस्तै देखिएको छ । मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालयले असार एक महिनामा १७.५ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको छ । समग्रमा मन्त्रालयले गत वर्षमा ३५ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको प्रदेश लेखा नियन्त्रक उपाध्यायले बताए ।
बागमती प्रदेशको सबभन्दा कम बजेट खर्च गर्ने मन्त्रालयको सूचीमा मुख्यमन्त्री तथा मन्त्रिपरिषद् कार्यालय पहिलो नम्बरमा रहेको छ । दोस्रोमा आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्रालय छ । उक्त मन्त्रालयले गत वर्षमा ४१ प्रतिशत्मात्र बजेट खर्च गरेको छ । मन्त्रालयले गत वर्षको ११ महिनामा ३० प्रतिशत् बजेट खर्च गर्दा असारमा मात्र ११ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको हो ।
भूमि व्यवस्था, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयले गत वर्ष ६६ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको छ । गत वर्षको ११ महिनामा मन्त्रालयले ३१.१५ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेमा असार एक महिनामा मात्र ३४.८५ प्रतिशत् बजेट खर्च बढाएको छ । मन्त्रालयले ११ महिनामा गरेको खर्चभन्दा असार एक महिनामा गरेको खर्च प्रतिशत् बढी देखिन्छ ।
उद्योग, पर्यटन, बन तथा वातावरण मन्त्रालयले गत वर्षको ११ महिनामा ३२.२ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको थियो । असारमा मात्र मन्त्रालयले २९ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको छ । समग्रमा मन्त्रालयले एक वर्षमा ६१ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको छ । आन्तरिक मामिला तथा कानुन मन्त्रालयले पनि असार महिनामा उल्लेख्य बजेट खर्च गरेको छ । ११ महिनामा ३६.४१ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको मन्त्रालयले असार एक महिनामा ४१.५९ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको देखिन्छ । मन्त्रालयले गत वर्षमा ७८ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको छ ।
प्रदेशको बजेटको ठूलो हिस्सा ओगटेको भौतिक पूर्वाधार विकास मन्त्रालयले भने गत वर्षमा उल्लेख्य प्रगति गरेको छ । मन्त्रालयले ८० प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको छ । गत वर्षको ११ महिनामा ४९.०३ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको मन्त्रालयले असारमा ३० प्रतिशत्भन्दा माथि खर्च गरेको थियो । गत वर्षमा प्रदेश लोकसेवा आयोगले ६२ प्रतिशत् बजेट खर्च गरेको छ । महान्यायाधीवक्ता कार्यालयको ५२ प्रतिशत्, प्रदेशसभा सचिवालयको ६३ प्रतिशत् बजेट खर्च भएको प्रदेश लेखा नियन्त्रक उपाध्यायले जनाए ।
प्रदेश सरकारले गत वर्षको बजेट खर्च ८० प्रतिशत् पु¥याउने लक्ष्य राखेको थियो । आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्री कैलाश ढुंगेलले प्रदेशको खर्च ८० प्रतिशत् पुग्ने दाबी गरेपनि ७० प्रतिशत्मात्र खर्च भएको छ । यद्यपि, प्रदेश सरकारले पछिल्लो ४ वर्षको बजेटमा हालसम्मकै उच्चविन्दुमा बजेट खर्च गरेको हो ।
